Тэмбүү өвчин нь нянгаар үүсгэгддэг ба эмчлүүлээгүй тохиолдолд даамжирч олон эрхтэнг гэмтээдэг, жирэмсэн эхээс урагт дамжиж халдварладаг бэлгийн замын халдвар юм.
Үүсгэгч:
- Treponema Pallidum буюу цайвар трепонем нянгаар үүсгэгддэг.
Халдвар дамжих зам:
- Тэмбүү өвчтэй хүнтэй хамгаалалтгүй буюу бэлгэвчгүйгээр бэлгийн хавьталд орвол халдварлана.
- Халдварлагдсан цус, цусан бүтээгдэхүүн, зүү тариураар дамжин халдварлана.
- Халдвартай жирэмсэн эхээс урагт халдвар дамжина.
Нууц хугацаа:
- Халдвар авснаас хойш шинж тэмдэг илрэх хүртэл дунджаар 3-4 долоо хоног байна.
Илрэх шинж тэмдэг:
- Тэмбүү өвчний халдвар авснаас хойш дунджаар 3 долоо хоногийн дараа халдвар анх орсон газар буюу бэлэг эрхтэн, түүний орчимд өвчин эмзэглэлгүй шарх (хатуу яр) гарна. Шарх нь өвчин эмзэглэлгүй учраас анзаарахгүй өнгөрч болдог.
- Шарх гарснаас хойш ойролцоох тунгалгийн зангилаа буюу цавины булчирхай томрох ба тэмтэрч үзэхэд өвчин эмзэглэлгүй байна.
- Эмчилгээ хийлгээгүй ч гэсэн хатуу яр нь аяндаа алга болно. Тодорхой хугацааны дараа өвчний үе шат даамжирч арьс салстаар тархмал тууралт гарах, үс унах, арьс цайх шинж илэрнэ.
- Хэрэв эмчийн зааврын дагуу эмчилгээ хийлгээгүй, эсвэл дутуу эмчлүүлсэн тохиолдолд халдвар авснаас хойш 3-6 жилийн дараа арьс салстыг гүн гэмтээсэн тууралт гарна. Мөн дотор эрхтэн, мэдрэлийн талаас гүнзгий өөрчлөлт илэрч яс, үе мөчийг гэмтээдэг.
Тэмбүү өвчний үед шинж тэмдэг илрэхгүй байж болох уу?
Тэмбүү өвчний үед ямар нэгэн шинж тэмдэг илрэхгүй, гаднаасаа эрүүл хүн шиг харагдаж болно. Ийм үед зөвхөн цусны шинжилгээгээр халдвартай болох нь илэрдэг. Энэ үеийг тэмбүү өвчний далд хэлбэр гэнэ.
Эхээс урагт халдвар дамжсанаас ямар үр дагавар гарах вэ?
- Тэмбүүгийн халдвар авсан жирэмсэн эмэгтэй эмчлүүлээгүй тохиолдолд тэмбүү өвчин урагт халдварлана.
- Тэмбүү өвчин урагт халдварласнаас зулбах, дутуу төрөх, жин багатай, амьгүй хүүхэд төрөх, эсвэл төрөлхийн тэмбүүтэй хүүхэд төрөх, нярай эндэх зэрэг хүндрэлд хүргэнэ.